Work and Travel programının ne amaçlı bir program olduğunu “Work and Travel Nedir?” başlıklı yazımızda belirtmiştik. Bu yazımızda Work and Travel’ın ne olmadığı konusu üzerinde duracağız. Çünkü programın tam olarak ne olduğu araştırılmadan bilgili bilgisiz bir çok kişinin yanlış yorumlamaları bilgi kirliliğine neden oluyor.
Work and Travel Ne Değildir?
“Work and Travel programı bir tatil programı değildir” şeklinde artık klasikleşen cümlemizle başlayalım konumuza. Evet, Work and Travel Amerikalı işverenlerin, sponsor kuruluşlarının ve insanlarının kucaklarını açarak Türk öğrencilerini bekledikleri bir program değildir. Bu şu anlama geliyor; bir yaz sezonu boyunca Amerika’nın kültürüne ve çalışma ortamına kendinizi adapte etmek durumundasınız. Kısa süreli bir periyotta Amerika’da kalacağınız için yerleşik, düzgün ve konforlu bir konaklama ortamı bulamayacağınız gibi sezonluk açıktan ötürü yurtdışından basit işler için herhangi bir vasfı olmayan öğrenci çalışanları kabul eden işverenlerin de direktiflerine ve verdikleri görevlere uymak zorunda kalacaksınız. Aynı durumları zaten mezun olduktan ve bir işe girdiğiniz zaman da muhtemelen yaşayacaksınız. Daha önce iş tecrübesi olan katılımcılar bu nedenle Amerika’ya daha hızlı adapte olurlar. Adaptasyon sürecini zor geçirenlerin ortak noktası ise daha öncesinde hiç çalışmamaış olmak, şimdiye dek patron-çalışan ilişkisi yaşamamış olmak, faturalarını ve yaşamsal masraflarını ilk defa kazandığı parayla karşılıyor olmaktır.
Work and Travel işverenleri bir dediğinizi iki etmeyen arkadaşlarınız değildirler
İşverenler patrondurlar ve işletmelerindeki tüm işlerin düzgün gitmesini isteyen idarecilerdir. Tıpkı yaz aylarında harçlığını çıkarmak için bir işe giren Amerikalı öğrenciler gibi tüm görevleri gereğini yerine getirerek yapmak zorundasınızdır. Bazı katılımcılar programa çok fazla para verdiğini ona rağmen Amerika’da köle gibi çalıştıklarından bahsederler. Öncelikle böyle bir düşünce içerisindeyseniz ya da bu yorumlar sizlere mantıklı geliyorsa derhal programa katılma planlarınızdan vazgeçin ya da programın esas amacını öğrenmek ve buna göre davranmak için gayret gösterin. Vermiş olduğunuz ücretlerin hepsinin bir yeri vardır ve bu ücretleri öderken programın tüm noktalarındaki işleyişin bozulmaması için gayret gösteren acentelerin servislerine ödersiniz. Maliyetlerin neler olduğunu şeffaf bir şekilde Work and Travel Maliyeti başlıklı yazımıda anlatmıştık. Nitekim programa kendi başınıza herhangi bir servis almadan katılma şansınız yoktur ve amacı apaçık belli olan tüm şartlarını kabul ettiğiniz programa yazılırsınız. Bu noktada dikkat etmeniz gereken şey doğru servisi veren bir acenteye kayıt olmanızdır. Bu konuyla ilgili de Work and Travel Şirketleri yazımızda detaylı bir anlatım yapmıştık. Beklentileriniz mutlaka makul düzeyde olmalı ve ciddi şekilde acenteniz tarafından bilgilendirilmelisiniz.
Work and Travel herkesin katılabileceği bir program değildir
Work and Travel’a katılabilmeniz için belli başlı şartları sağlıyor olmanız gerekiyor. En önemli kural bir üniversite öğrencisi olmanız gerektiğidir. Eğer hali hazırda bir üniversite öğrencisiyseniz diğer ufak tefek ayrıntılara ve Work and Travel’a kimler katılabilir noktasındaki soruların cevaplarına “Work and Travel Başvuru Şartları” başlıklı yazımızda inceleyebilirsiniz.
Work and Travel konforlu konaklama imkanları sağlayan bir program değildir
Kısa süreliğine ikameth edeceğiniz Amerika’da konaklamalarınız ya diğer öğrencilerle paylaşacağınız bir ev olur ya da otel ya da motel tarzı yerlerde yine diğer öğrencilerle paylaşacağınız odalar biçiminde olur. Kaldığınız konaklama şeklinde aynı ortamı paylaşan toplamda iki kişi de olabilirsiniz evin ya da konaklama yerinin büyüklüğüne göre 10 kişi de olabilirsiniz. Bu durum küçük bir alana bir çok öğrencinin tıkıştırılmış hali şeklinde düşünülemez çünkü öğrenci sayısı konaklanılan yerin büyüklüğüne göre değişir. Herkes kliması, TVsi, güzel koltukları ve havuzlu bahçesiyle bir ortamda konaklama ister ancak bu gerçek hayatta da olağan bir durum değildir çoğu insan için. Eğer masraflarınızı en aza indirgemek istiyorsanız odaya ya da eve vereceğiniz parayı olabildiğince bölmek istersiniz. Örneğin öğrencilerin oluşturduğu 3+1’lik bir evin konaklayanlarından birisi iseniz aylık kirayı düşürmek için internetten ya da sağdan soldan ev arkadaşı ararsınız. Buradaki durum da buna benzer. Evin durumu dağınık olabilir, kirli olabilir ya da bazı eksiklikleri olabilir. Eğer böyle bir durum varsa kısa süreli de olsa bir dönem yaşayacağınız bu evin düzenini sağlamak da siz ve aynı evi paylaştığınız arkadaşlarınızın görevidir.
Work and Travel 0 (Sıfır) problemin olduğu bir program değildir
Evet, şimdiye dek filmlerde gördüğünüz ortamların içerisine gireceksiniz fakat Amerika’ya varışınızla birlikte mücadele etmek durumunda kalacağınız problemler de yavaş yavaş karşınıza çıkacaktır. Farklı bir kültür, farklı insanlar ve farklı dilin hatta dillerin konuşulduğu bir ülkedesiniz. Her şey acentenizin ya da sizin kontrolünüzün altında gerçekleşmeyebilir; bu çok olağandır. Bu noktada kendi sorumluluklarınızı bilmeniz gerekir. Acentenin görevi masraflarınızı karşılayabileceğiniz bir iş pozisyonuna yerleştirmek, opsiyonlar arasında varsa konaklayacağınız adresi iletmek, Amerika’daki yaşam ve kurallarla birlikte işiniz hakkında oryantasyon sağlamak, vize-program danışmanlığınızı yapmaktır. Tecrübeli bir acente bu noktalar üzerinde sizi yeterince bilgilendirmekle yükümlüdür. Fakat acentenin sorumlulukları dışında kalan ev ya da işle ilgili memnuniyetsizliklerin üstesinden gelmek tamamen öğrencinin sorumluluğundadır. Westline olarak şimdiye kadar tecrübe ettiğimiz bu ufak tefek ancak öğrenci açısından büyük problemlerin en büyük kaynağı olarak öğrencilerin oradaki iletişimsizliklerine, farklı bir kültürün vermiş olduğu şoka ve ev özlemine bağlıyoruz. Bundan da öğrencilerin yine aynı şartlarda çalışmalarına rağmen 3-4 hafta sonraki kontrollerimizde bizlere teşekkür cümleleriyle dönmelerinden emin oluyoruz. Bu dönemde öğrenciler binlerce kilometre uzaklıktaki konforlu ve rahat evlerinden ve yaşam şartlarından uzak bir yerde kendi ayakları üzerinde durmaya çalışırken işvereniyle olsun, aynı iş yerinde çalışan diğer çalışma arkadaşlarıyla olsun veya konaklamayla ilgili olsun mutlaka bazı sıkıntılar ve problemlerin olması normaldir. Önemli olan şey katılımcıları program başlangıcı öncesinde sıkı bir oryantasyon içerisine dahil etmek, gideceği yer ve ortam hakkında bilgi vermektir. Bu noktada oryantasyonlarda en çok başvurduğumuz yöntem aynı bölgeye daha öncesinden gitmiş öğrencilerimizle yeni gidecek öğrencilerimizi kontak haline getirmektedir.
Yukarıdaki yazımızı özetleyecek ve bir sonuca bağlayacak olursak, Work and Travel programına katılırken beklentilerinizi mutlaka ama mutlaka en aza indirgemeniz programa daha mutlu başlamanıza ve çok daha sağlıklı sürdürmenize neden olacaktır. Beklentilerden kastımız Amerika’ya vardığınızda evinizdeki konforu bulamayacağınız, bir işte gerçek anlamda çalışıp patronunuzun sizin işinizi tam yapmanızı beklemek olacağını ve bir disiplin içerisinde bulunmanız gerektiğini bilmeniz, her akşam partiler düzenleyemeyeceğinizin ve her şeyin mükemmel olmayacağının farkında olmalısınız. Tıpkı Türkiye’de iken üniversitenizdeki sınıfları atlamak için ders çalışmanız ya da yeni bir işe girdiğinizde verilen tüm görevleri yapmanız gerektiği hissi ve bunları yaptığınızda yaşadığınız mutluluk ne ise Amerika’da da görevlerinizi ve sorumluluklarınızı tam anlamıyla yerine getirdiğinizde aynı mutluluğu ve huzuru yaşayacağınızdan böylelikle programın hakkını fazlasıyla vereceğinizden emin olabilirsiniz.